هر آنچه در مورد کلایمر ساختمانی لازم دارید

کلایمر راهکاری برای دسترسی و نگهداری در ارتفاع

با گسترش شهرنشینی و افزایش ساخت و ساز آسمان‌خراش‌ها و ساختمان‌های بلند، نیاز به روش‌های ایمن، کارآمد و مقرون‌به‌صرفه برای دسترسی به نمای خارجی این سازه‌ها جهت انجام عملیات مختلف از جمله نماشویی، تعمیرات، نصب تجهیزات و بازرسی بیش از پیش احساس می‌شود. در این میان، کلایمر ساختمانی (Construction Climber) یا سکوی کار معلق به عنوان یک راهکار مدرن و کارآمد، جایگزین روش‌های سنتی مانند داربست‌های ثابت شده و نقش بسزایی در تسهیل و تسریع این فرآیندها ایفا می‌کند. در این مقاله به بررسی جامع کلایمر ساختمانی، مزایا، اجزا، نحوه عملکرد، انواع و نکات ایمنی مربوط به آن می‌پردازیم.

ترجمه کلایمر ساختمانی به انگلیسی از نظر فنی  Suspended Platform می باشد.

کلایمر ساختمانی در واقع یک سکوی کار موقت معلق است که به طور معمول از نمای ساختمان آویزان شده و امکان دسترسی به ارتفاعات مختلف را برای کارگران فراهم می‌کند. این سیستم از اجزای مختلفی تشکیل شده است که با همکاری یکدیگر، حرکتی ایمن و کنترل‌شده را در راستای عمودی نمای ساختمان امکان‌پذیر می‌سازند. استفاده از کلایمر نه تنها سرعت انجام کارها را افزایش می‌دهد بلکه ایمنی کارگران را نیز به طور قابل توجهی ارتقا می‌بخشد و در بسیاری از موارد، از نظر اقتصادی نیز به صرفه‌تر از روش‌های سنتی است.

بیشتر بخوانید: تولید و فروش و اجاره کلایمر ساختمانی

مزایای استفاده از کلایمر ساختمانی

استفاده از کلایمر ساختمانی در پروژه‌های ساخت و ساز و نگهداری ساختمان‌های بلند، مزایای متعددی به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش ایمنی: کلایمرها مجهز به سیستم‌های ایمنی متعددی از جمله ترمزهای اضطراری، کابل‌های ایمنی ثانویه، سیستم‌های ضد سقوط و محدودکننده‌های بار هستند که خطر سقوط کارگران را به حداقل می‌رسانند.
• افزایش سرعت و کارایی: کلایمرها امکان دسترسی سریع و آسان به تمام نقاط نمای ساختمان را فراهم می‌کنند و نیاز به برپایی و جمع‌آوری داربست‌های پیچیده را از بین می‌برند. این امر منجر به افزایش سرعت انجام کارها و کاهش زمان کلی پروژه می‌شود.
• کاهش هزینه‌ها: با کاهش زمان انجام کار، هزینه‌های نیروی انسانی و اجاره تجهیزات نیز کاهش می‌یابد. همچنین، نیاز به استفاده از داربست‌های حجیم و پرهزینه مرتفع می‌شود.
• دسترسی آسان به تمام نقاط نما: کلایمرها قابلیت حرکت عمودی و در برخی مدل‌ها، حرکت افقی محدود را دارند که امکان دسترسی به تمام نقاط نمای ساختمان، حتی قسمت‌های دشوار را فراهم می‌کند.
• انعطاف‌پذیری: کلایمرها در ابعاد و ظرفیت‌های مختلفی طراحی و تولید می‌شوند و می‌توانند بر اساس نیازهای خاص هر پروژه تنظیم شوند.
• کاهش مزاحمت برای ساکنین و عابرین: در مقایسه با داربست‌های ثابت که کل نمای ساختمان را می‌پوشانند و می‌توانند مزاحمت‌هایی برای ساکنین و عابرین ایجاد کنند، کلایمرها فضای کمتری را اشغال می‌کنند و مزاحمت کمتری ایجاد می‌کنند.
• مناسب برای پروژه‌های با ارتفاع زیاد: کلایمرها به ویژه برای ساختمان‌های بسیار بلند با نمای نمای کرتین وال که برپایی داربست‌های سنتی در آن‌ها دشوار و پرخطر است، گزینه‌ای ایده‌آل محسوب می‌شوند.

بیشتر بخوانید: نمای کرتین وال اجرا و پروفیل

اجزای اصلی کلایمر ساختمانی

یک سیستم کلایمر ساختمانی معمولاً از اجزای اصلی زیر تشکیل شده است:

• سکوی کار (Platform): سطحی که کارگران و تجهیزات روی آن قرار می‌گیرند. این سکو معمولاً از جنس فولاد یا آلومینیوم ساخته شده و دارای ابعاد و ظرفیت‌های مختلفی است. نرده‌های محافظ، کفپوش ضد لغزش و در برخی مدل‌ها، امکان افزایش طول سکو از طریق قطعات الحاقی از ویژگی‌های آن است.
• موتور بالابر (Hoist): واحدی که نیروی لازم برای حرکت عمودی سکو را فراهم می‌کند. این موتورها معمولاً الکتریکی هستند و مجهز به سیستم‌های ترمز ایمنی می‌باشند.
• سیم بکسل‌های اصلی (Suspension Ropes): کابل‌های فولادی با مقاومت بالا که سکو را از بالا نگه می‌دارند و نیروی وزن سکو و بار آن را تحمل می‌کنند.
• سیم بکسل‌های ایمنی (Safety Ropes): کابل‌های فولادی ثانویه که به طور مستقل از موتورهای بالابر عمل می‌کنند و در صورت بروز نقص در سیم بکسل‌های اصلی یا موتورها، از سقوط سکو جلوگیری می‌کنند.
• تابلو کنترل (Control Panel): محلی که اپراتور از طریق آن می‌تواند حرکت عمودی سکو را کنترل کند. این تابلو معمولاً شامل دکمه‌های بالا و پایین، توقف اضطراری و نشانگرهای وضعیت سیستم است.
• سیستم‌های ایمنی (Safety Systems): شامل ترمزهای اضطراری (عمل کننده در صورت سرعت غیرمجاز یا پارگی کابل)، سیستم‌های ضد سقوط (پاراشوت)، محدودکننده‌های بار (جلوگیری از بارگذاری بیش از حد مجاز) و کلیدهای ایمنی.
• بازوهای آویز (Suspension Arms): سازه‌هایی که در بالای ساختمان نصب شده و سیم بکسل‌های اصلی و ایمنی از آن‌ها آویزان می‌شوند. این بازوها باید از استحکام کافی برخوردار باشند و به طور ایمن به سازه ساختمان متصل شوند.
• وزنه‌های تعادل (Counterweights) یا سیستم‌های تثبیت: در برخی مدل‌ها برای حفظ تعادل و پایداری بازوهای آویز از وزنه‌های تعادل استفاده می‌شود. در روش‌های دیگر، از سیستم‌های تثبیت به سازه ساختمان استفاده می‌گردد.

نحوه عملکرد کلایمر ساختمانی

عملکرد کلایمر ساختمانی بر اساس حرکت عمودی سکوی کار توسط موتورهای بالابر در امتداد سیم بکسل‌های اصلی استوار است. اپراتور با استفاده از تابلو کنترل، جهت و سرعت حرکت سکو را تعیین می‌کند. سیستم‌های ایمنی به طور مداوم وضعیت عملکرد کلایمر را نظارت می‌کنند و در صورت بروز هرگونه خطر، به طور خودکار فعال شده و حرکت سکو را متوقف می‌کنند. سیم بکسل‌های ایمنی نیز به عنوان یک پشتیبان مستقل عمل کرده و در صورت خرابی سیم بکسل‌های اصلی، از سقوط جلوگیری می‌کنند.

انواع کلایمر ساختمانی

کلایمرهای ساختمانی بر اساس نوع کاربری، ساختار و سیستم حرکتی، انواع مختلفی دارند که برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• کلایمرهای نفربر (Personnel Hoists): این نوع کلایمرها به طور اختصاصی برای حمل و نقل کارگران در ارتفاعات طراحی شده‌اند و معمولاً دارای ظرفیت و سرعت بالاتری نسبت به سایر انواع کلایمرها هستند.
• کلایمرهای حمل بار (Material Hoists): این کلایمرها برای جابجایی مصالح و تجهیزات ساختمانی در ارتفاعات مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً دارای سکوی بزرگتر و ظرفیت حمل بار بیشتری هستند.
• کلایمرهای چند منظوره (Multi-purpose Hoists): این نوع کلایمرها قابلیت حمل همزمان نفر و بار را دارند و برای پروژه‌های مختلف مناسب هستند.
• کلایمرهای ثابت (Fixed Climbers): این کلایمرها در یک موقعیت ثابت در نمای ساختمان نصب می‌شوند و فقط امکان حرکت عمودی در همان محدوده را دارند.
• کلایمرهای متحرک (Mobile Climbers): این کلایمرها قابلیت جابجایی در طول نمای ساختمان را دارند و برای پروژه‌هایی که نیاز به دسترسی به نقاط مختلف نما دارند، مناسب هستند.
• کلایمرهای با بازوی تلسکوپی (Telescopic Jib Climbers): این نوع کلایمرها علاوه بر حرکت عمودی، امکان دسترسی افقی محدود به نقاط دورتر از نمای ساختمان را نیز فراهم می‌کنند.

نکات ایمنی در استفاده از کلایمر ساختمانی

رعایت نکات ایمنی در هنگام نصب، بهره‌برداری و نگهداری کلایمر ساختمانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند. برخی از مهم‌ترین این نکات عبارتند از:

• نصب صحیح و اصولی: نصب کلایمر باید توسط افراد متخصص و مطابق با دستورالعمل‌های سازنده انجام شود.
• بازرسی‌های دوره‌ای: قبل از هر بار استفاده و به صورت دوره‌ای، تمام اجزای کلایمر باید به دقت بازرسی شده و از سالم بودن آن‌ها اطمینان حاصل شود.
• آموزش اپراتورها: اپراتورهای کلایمر باید آموزش‌های لازم را دیده و دارای گواهینامه معتبر باشند.
• استفاده از تجهیزات ایمنی فردی: کارگران باید از کلاه ایمنی، کمربند ایمنی و سایر تجهیزات حفاظت فردی مناسب استفاده کنند و کمربند ایمنی خود را به نقطه اتصال ایمن روی سکو متصل نمایند.
• رعایت ظرفیت مجاز: از بارگذاری بیش از حد مجاز روی سکوی کار خودداری شود.
• شرایط آب و هوایی: در شرایط نامساعد جوی مانند باد شدید، باران یا برف، کار با کلایمر باید متوقف شود.
• نگهداری منظم: انجام سرویس و نگهداری منظم کلایمر مطابق با دستورالعمل‌های سازنده، عمر مفید دستگاه را افزایش داده و از بروز خرابی‌های ناگهانی جلوگیری می‌کند.
• اطمینان از استحکام سازه ساختمان: قبل از نصب کلایمر، باید از استحکام کافی نقاط اتصال بازوهای آویز به سازه ساختمان اطمینان حاصل شود.
• علامت‌گذاری محوطه زیر کلایمر: محوطه زیر کلایمر باید با علائم هشداردهنده مشخص شده و از تردد افراد در آن محدوده جلوگیری شود.
• برنامه‌ریزی دقیق کار: قبل از شروع کار، باید یک برنامه دقیق برای انجام وظایف تهیه شده و تمام خطرات احتمالی شناسایی و کنترل شوند.

نکته: در شرایط نامساعد جوی (باد شدید)، نصب و استفاده از کلایمر باید متوقف شود.

تفاوت بالابر ساختمانی  با کلایمر

بیشتر بخوانید: بالابر ساختمانی خرید و اجاره

نحوه اتصال کلایمر به ساختمان

نکات کلیدی در خرید کلایمر ساختمانی

هنگام خرید کلایمر ساختمانی، توجه به عوامل متعددی ضروری است تا از انتخاب یک دستگاه مناسب و کارآمد اطمینان حاصل شود. در ادامه به مهم‌ترین این نکات اشاره می‌کنیم:

تعیین نوع و ابعاد کلایمر مورد نیاز:

• نوع کاربری: آیا کلایمر برای حمل نفر، بار یا هر دو مورد نیاز است؟
• ارتفاع دسترسی: حداکثر ارتفاعی که کلایمر باید به آن دسترسی پیدا کند چقدر است؟
• طول سکوی کار: طول سکوی کار باید متناسب با عرض نمای ساختمان و تعداد کارگرانی باشد که به طور همزمان روی آن کار می‌کنند. امکان افزایش طول سکو از طریق قطعات الحاقی را نیز در نظر بگیرید.
• ظرفیت حمل بار: حداکثر وزنی که کلایمر باید تحمل کند (شامل وزن کارگران، تجهیزات و مصالح) چقدر است؟
• نوع ساختمان: آیا ساختمان دارای نمای صاف است یا دارای زوایای خاص و پیش‌آمدگی است؟ در صورت وجود پیچیدگی در نما، ممکن است به کلایمرهای با بازوی تلسکوپی نیاز باشد.

بررسی استانداردها و ایمنی:

• گواهینامه‌های استاندارد: اطمینان حاصل کنید که کلایمر دارای گواهینامه‌های استاندارد معتبر ملی و بین‌المللی است.
• سیستم‌های ایمنی: وجود سیستم‌های ایمنی کامل و کارآمد از جمله ترمزهای اضطراری، کابل‌های ایمنی ثانویه، سیستم‌های ضد سقوط (پاراشوت)، محدودکننده‌های بار و کلیدهای ایمنی ضروری است.
• کیفیت ساخت و مواد: از کیفیت ساخت بالا و استفاده از مواد مرغوب در ساخت اجزای کلایمر اطمینان حاصل کنید.

بررسی مشخصات فنی و عملکرد:

• نوع موتور بالابر: قدرت و سرعت موتور بالابر باید متناسب با وزن و ابعاد سکو باشد.
• نوع سیم بکسل‌ها: از کیفیت و مقاومت بالای سیم بکسل‌های اصلی و ایمنی اطمینان حاصل کنید.
• سیستم کنترل: سهولت استفاده و دقت سیستم کنترل از اهمیت بالایی برخوردار است.
• منبع تغذیه: نوع منبع تغذیه (برقی، هیدرولیکی و غیره) و میزان مصرف انرژی را در نظر بگیرید.

بازدید و تست دستگاه (در صورت امکان):

• بازدید حضوری: در صورت امکان، قبل از خرید از دستگاه بازدید کرده و عملکرد آن را از نزدیک بررسی کنید.
• درخواست تست: از تامین کننده بخواهید تا امکان تست دستگاه را در شرایط واقعی فراهم کند.

آموزش اپراتورها:

• برنامه آموزشی: اطمینان حاصل کنید که تامین کننده برنامه آموزشی جامعی برای اپراتورهای کلایمر ارائه می‌دهد.
• گواهینامه اپراتوری: اپراتورهای کلایمر باید آموزش‌های لازم را دیده و دارای گواهینامه معتبر اپراتوری باشند.

هزینه‌های جانبی:

• هزینه حمل و نقل: هزینه حمل و نقل دستگاه به محل پروژه را در نظر بگیرید.
• هزینه نصب و راه‌اندازی: هزینه نصب و راه‌اندازی دستگاه توسط متخصصان را برآورد کنید.
• هزینه‌های نگهداری و تعمیرات: هزینه‌های احتمالی نگهداری دوره‌ای و تعمیرات آتی را پیش‌بینی کنید.
• هزینه بیمه: در نظر گرفتن بیمه برای کلایمر و مسئولیت در قبال خسارات احتمالی ضروری است.

بیشتر بخوانید: خرید بیمه مسئولیت مهندسین ناظر و طراح و مجری

نکات مهم در اجاره کلایمر ساختمانی

هنگام اجاره کلایمر ساختمانی، توجه به نکات زیر ضروری است تا از یک تجربه موفق و ایمن اطمینان حاصل شود:

تعیین دقیق نیازهای پروژه:

• ارتفاع دسترسی مورد نیاز: حداکثر ارتفاعی که کلایمر باید به آن دسترسی پیدا کند را مشخص کنید.
• طول سکوی کار: طول مناسب سکو برای انجام کار مورد نظر و تعداد کارگران را تعیین کنید.
• ظرفیت حمل بار: حداکثر وزن مورد نیاز برای حمل کارگران، تجهیزات و مصالح را برآورد کنید.
• مدت زمان اجاره: مدت زمانی که به کلایمر نیاز دارید را به دقت مشخص کنید.

انتخاب شرکت اجاره‌دهنده معتبر:

• سابقه و اعتبار: سابقه و اعتبار شرکت اجاره‌دهنده را در زمینه ارائه خدمات با کیفیت و ایمن بررسی کنید.
• تنوع دستگاه‌ها: اطمینان حاصل کنید که شرکت اجاره‌دهنده تنوع کافی در انواع و ابعاد کلایمرها را دارد.
• وضعیت فنی دستگاه‌ها: از سلامت فنی و به‌روز بودن دستگاه‌های اجاره‌ای اطمینان حاصل کنید.
• رعایت استانداردهای ایمنی: بررسی کنید که دستگاه‌ها دارای استانداردهای ایمنی معتبر هستند و به طور منظم بازرسی می‌شوند.
• خدمات پس از فروش و پشتیبانی: اطمینان حاصل کنید که شرکت اجاره‌دهنده خدمات نصب، آموزش اپراتورها و پشتیبانی فنی در صورت بروز مشکل را ارائه می‌دهد.
• قیمت و شرایط اجاره: قیمت اجاره و شرایط پرداخت را به دقت بررسی کنید و با سایر شرکت‌ها مقایسه نمایید.

بررسی دقیق قرارداد اجاره:

• مدت زمان اجاره: تاریخ شروع و پایان دقیق مدت زمان اجاره را بررسی کنید.
• هزینه اجاره: مبلغ کل اجاره و نحوه پرداخت آن را به دقت مطالعه کنید.
• شرایط تحویل و بازگرداندن دستگاه: مسئولیت‌ها و هزینه‌های مربوط به تحویل و بازگرداندن کلایمر را مشخص کنید.
• مسئولیت خسارات: مسئولیت هرگونه خسارت احتمالی به دستگاه یا اشخاص ثالث را در طول مدت اجاره مشخص کنید.
• شرایط فسخ قرارداد: شرایط و هزینه‌های مربوط به فسخ زود هنگام قرارداد را بررسی کنید.
• بیمه: اطمینان حاصل کنید که دستگاه تحت پوشش بیمه مناسب قرار دارد.

بازرسی دستگاه قبل از تحویل:

• بررسی ظاهری: قبل از تحویل گرفتن دستگاه، آن را به دقت از نظر ظاهری بررسی کنید و هرگونه آسیب یا نقص را مستند کنید.
• بررسی عملکرد: در صورت امکان، عملکرد دستگاه را قبل از تحویل گرفتن تست کنید.
• مطابقت با قرارداد: اطمینان حاصل کنید که دستگاه تحویل گرفته شده با مشخصات ذکر شده در قرارداد مطابقت دارد.