پیمانکار نیلینگ و اجرای سازه نگهبان

اهمیت اجرای سازه نگهبان:

• ایمنی: مهم‌ترین دلیل اجرای سازه نگهبان، حفظ ایمنی جانی کارگران و افراد عبوری در مجاورت گودبرداری است. ریزش خاک می‌تواند منجر به حوادث جبران‌ناپذیر شود.
• حفظ پایداری ساختمان‌های مجاور: گودبرداری غیراصولی می‌تواند باعث نشست یا تخریب ساختمان‌های مجاور شود. سازه نگهبان از این خطرات جلوگیری می‌کند.
• جلوگیری از خسارت به تأسیسات شهری: در مناطق شهری، معمولاً شبکه‌های تأسیساتی مانند لوله‌های آب، گاز، کابل‌های برق و تلفن در زیر زمین وجود دارند. اجرای صحیح سازه نگهبان از آسیب دیدن این تأسیسات جلوگیری می‌کند.
• ایجاد فضای کار ایمن: سازه نگهبان با ایجاد دیواره‌های پایدار، فضای کار ایمن‌تری را برای انجام عملیات گودبرداری و ساخت فراهم می‌کند.
• کاهش هزینه‌های ناشی از خسارت: جلوگیری از ریزش خاک و آسیب به ساختمان‌های مجاور و تأسیسات شهری، در نهایت منجر به کاهش هزینه‌های ناشی از خسارت و تأخیر در پروژه می‌شود.

انواع رایج سازه نگهبان:

انتخاب نوع سازه نگهبان بستگی به عوامل مختلفی از جمله عمق گودبرداری، نوع و مقاومت خاک، سربارهای موجود، مجاورت با ساختمان‌های دیگر، سطح آب زیرزمینی و ملاحظات اقتصادی دارد. برخی از رایج‌ترین انواع سازه نگهبان عبارتند از:

• سپرکوبی (Sheet Piling): در این روش، از پروفیل‌های فولادی به هم پیوسته (سپر) در اطراف محوطه گودبرداری کوبیده می‌شوند تا یک دیوار پیوسته ایجاد کنند. سپرها می‌توانند فولادی، بتنی یا چوبی باشند و معمولاً برای گودبرداری‌های با عمق متوسط و خاک‌های نرم مناسب هستند.
• شمع‌کوبی (Soldier Piles and Lagging): در این روش، ابتدا شمع‌های فولادی (معمولاً پروفیل‌های H یا I) در فواصل معین در زمین کوبیده یا درجا ریخته می‌شوند. سپس، با پیشرفت گودبرداری، بین شمع‌ها تخته‌های چوبی، بتنی یا فولادی (لاگینگ) قرار داده می‌شوند تا از ریزش خاک بین شمع‌ها جلوگیری شود. این روش برای انواع مختلف خاک و عمق‌های گودبرداری متفاوت قابل استفاده است.
• دیوار دیافراگمی (Diaphragm Wall): این یک روش پیشرفته برای اجرای دیوارهای بتنی مسلح درجا در زمین است. با استفاده از دستگاه‌های حفاری ویژه، ترانشه‌های باریک و عمیقی در زمین حفر شده و سپس با بتن مسلح پر می‌شوند. دیوارهای دیافراگمی بسیار مقاوم بوده و برای گودبرداری‌های عمیق و در شرایط خاک‌های سست و وجود آب زیرزمینی مناسب هستند.
• نیلینگ (Soil Nailing): همانطور که قبلاً اشاره شد، در این روش از میلگردهای فولادی تزریق شده در خاک برای مسلح کردن آن و ایجاد یک توده پایدار استفاده می‌شود. نیلینگ معمولاً برای پایدارسازی شیب‌ها و دیواره‌های گودبرداری با ارتفاع متوسط و خاک‌های نسبتاً مقاوم به کار می‌رود.
• انکراژ (Ground Anchors): در این روش، از مهارهای فولادی پیش‌تنیده استفاده می‌شود که در داخل خاک مقاوم در پشت دیواره گود مهار می‌شوند و نیروی کششی برای حفظ پایداری دیواره ایجاد می‌کنند. انکراژ می‌تواند به همراه سایر روش‌های سازه نگهبان مانند سپرها یا شمع‌ها استفاده شود و برای گودبرداری‌های عمیق و سربارهای سنگین مناسب است.
• خرپای فلزی (Braced Excavations): در این روش، از سیستم‌های خرپایی فلزی برای مهار دیواره‌های گودبرداری استفاده می‌شود. این خرپاها می‌توانند شامل اعضای افقی (والرها) و قائم (استرات‌ها) باشند که به دیواره‌های گود تکیه داده و از حرکت آنها جلوگیری می‌کنند. این روش معمولاً برای گودبرداری‌های با عرض کم و عمق متوسط در خاک‌های نسبتاً مقاوم استفاده می‌شود.
• روش‌های ترکیبی: در بسیاری از پروژه‌ها، به دلیل شرایط پیچیده خاک و گودبرداری، از ترکیبی از روش‌های مختلف سازه نگهبان استفاده می‌شود تا بهترین عملکرد و ایمنی حاصل شود.