انجام خدمات پیگیری کمیسیون ماده 100

کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری‌ها

مقدمه کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری‌ها، یکی از نهادهای نظارتی مهم در سیستم مدیریت شهری است که هدف اصلی آن نظارت بر تخلفات ساختمانی و معماری و اجرای قوانین و مقررات مربوط به ساخت و ساز در محدوده شهری می‌باشد. این کمیسیون بر اساس ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها تشکیل شده و از نمایندگان مختلفی از جمله نمایندگان شهرداری، شورای شهر و سایر نهادهای مرتبط تشکیل شده است.

احداث بنای بدون پروانه (مجوز)

طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، مالکان زمین‌ها و املاکی که در محدوده شهر یا حریم آن واقع شده‌اند، باید قبل از هر اقدامی برای ساخت‌وساز یا تفکیک از شهرداری پروانه (مجوز) بگیرند. در صورتی که بنایی بدون اخذ مجوز ساخت از شهرداری ساخته شود، رأی کمیسیون می‌تواند به دو شکل متفاوت باشد:

اگر ساخت‌وساز بدون رعایت اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی باشد، کمیسیون موظف به صدور حکم تخریب بنا است.

اگر ساخت‌وساز بدون اخذ مجوز از شهرداری باشد ولی اصول فنی و بهداشتی شهرسازی در آن رعایت شده باشد، کمیسیون می‌تواند حکم به تخریب یا پرداخت جریمه صادر کند. میزان جریمه با توجه به متراژ بنای بدون مجوز تعیین شده و معادل یک‌دهم ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع است. پس از پرداخت جریمه و عوارض قانونی، برگ پایان‌کار ساختمان صادر می‌شود.

بررسی تخلف تراکم اضافی

مساحت زیربنای هر ساختمان در پروانه ساخت آن مشخص شده است. در صورتی که اضافه بنا بیشتر از مساحت زیربنای مندرج در پروانه باشد، مرتکب تخلف تراکم اضافی شده است. کمیسیون ماده ۱۰۰ در این مورد می‌تواند حکم به تخریب یا پرداخت جریمه صادر کند:

در صورت رعایت نکردن اصول فنی، شهرسازی و بهداشتی یا عدم پرداخت جریمه در ابتدا، کمیسیون حکم به تخریب اضافه بنا می‌دهد.

در صورتی که قلع اضافه بنا ضرورت نداشته باشد، کمیسیون حکم به پرداخت جریمه صادر می‌کند. عواملی مانند نوع استفاده از فضای ایجادشده و نوع مصالح ساختمانی در صدور جریمه مؤثر هستند. موقعیت مکانی ملک (خیابان اصلی، فرعی، بن‌باز یا بن‌بست) نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.

تخلف مربوط به احداث نکردن پارکینگ

در برخی موارد، احداث پارکینگ طبق ضوابط شهرداری ضروری است. در صورتی که سازنده ساختمان بدون رعایت این ضوابط پارکینگ نسازد یا اصول فنی، شهرسازی و بهداشتی را در ساخت پارکینگ رعایت نکند، مرتکب تخلف شده است. در این موارد، کمیسیون می‌تواند حکم به اصلاح یا پرداخت جریمه صادر کند. در صورت عدم امکان اصلاح، حکم به تخریب پارکینگ صادر می‌شود.

مستحکم نبودن بنا/ رعایت نشدن اصول شهرسازی، فنی و بهداشتی
در صورتی که اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی رعایت نشود و موجب عدم استحکام بنا گردد، کمیسیون موظف به صدور حکم تخریب بنا است. همچنین در صورت عدم رعایت اصول شهرسازی، فنی و بهداشتی، کمیسیون موظف به صدور حکم تخریب است.

بررسی تغییر کاربری ساختمان

شهرداری در شهرهایی که نقشۀ جامع شهری تهیه شده است، مکلف به قید نوع استفاده از ساختمان در پروانه ساختمانی است. اگر مالک برخلاف نوع استفاده مندرج در پروانه، منطقه غیرتجاری را به محل کسب، پیشه و تجارت تبدیل کند، شهرداری موضوع را به کمیسیون ارجاع داده و کمیسیون پس از محرز شدن تخلف، در مهلت مناسب تصمیم به تعطیلی محل می‌گیرد. اجرای این تصمیم با مأموران شهرداری است.

بررسی تخلف مهندس ناظر ساختمان

مهندس ناظر ساختمان مسئول نظارت بر عملیات اجرایی ساختمان است تا مطابقت آن با مشخصات مندرج در پروانه و نقشه تأیید شود. اگر مهندس ناظر تخلفی را ببیند ولی آن را به شهرداری اعلام نکند یا برخلاف واقع گزارش دهد و پرونده به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارجاع شود، شهرداری تخلف مهندس ناظر را به سازمان نظام‌مهندسی گزارش می‌دهد.

بررسی تجاوز بنا به معابر شهر

تخلف تجاوز به معابر شهر زمانی محقق می‌شود که مالک بنا در هنگام نوسازی برخلاف پروانه یا بدون پروانه و با رعایت نکردن برهای اصلاحی مصوب شهرداری اقدام به ساخت کند. در این حالت، شهرداری موظف به جلوگیری از ادامه عملیات و ارجاع به کمیسیون است.