بام سبز و اقلیم سبز

بام سبز:

ایده باغچه های روی سقف و کشت روی آ ن، در زما نهای قدیم ، تا سال۶۰۰قبل از میلاد مسیح توسط مردم بابل به کار گرفته می شد. در برلین ، در سال ۱۸۹۰سقفهای خانه های روستایی برای حفاظت ساختمان در برابر آتش ، با لایهای ازخاک پوشانده می شد. که در آن ، گیاهان نیز رشد می کردند. لوکوربوزیه اولین فرد در قرن حاضر بود که سقف سبز فراموش شده را مجددا به کار گرفت .
در زمینه معماری ، لوکوربوزیه خانه را ماشینی برای زندگی معرفی کرد. همانگونه که اتومبیل ماشینی برای حرکت است.
وی پنج اصل را برای ساختمان های مدرن معرفی کرد که عبارتند از :
– مرتفع ساختن بنا نسبت به زمین به کمک ستون
– بام مسطح و باغ روی بام
– پلان آزاد
– پنجره های طویل افقی و سرتاسری
– نمای آزاد و استفاده از سقف کنسول
از این پنج اصل چهار مورد آن به سرعت شایع شد و مورد استفاده در کشورهای مختلف قرار گرفت ولی باغ های روی بام تا همین اواخر که تحت لوای معماری سبزو پایدار به آن توجه شد مهجور باقی ماند .

مزایای بامهای سبز :
• تامین فضایی سازگار و مطبوع برای کاربران ساختمان –
به دلیل قراردادن حیاط و پاسیو
• امکان پرورش میوه جات، سبزیجات و گلها
• کاهش بار گرمایش (با افزودن توده و لایه عایق حرارتی) و سرمایش بنا (از طریق سرمایش تبخیری) – بویژه اگر بصورت شیشه ای بوده و بعنوان گلخانه و یا سیستم گرمایش غیرفعال خورشیدی عمل نماید.
بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۰۵ توسط Brad Bass از دانشگاه تورنتو انجام یافت، نشان داده شد که بامهای سبز می توانند اتلاف گرمایش و مصرف انرژی را در زمستان به مقدار قابل توجهی کاهش دهند.

• کاهش اثرات گرمایش و تغییرات آب و هوایی شهری
• افزایش محدوده زندگی (بامهای سبز می توانند بعنوان فضای تفریح، استراحت مورد استفاده قرارگیرند.)
• کاهش سیلاب
• تصفیه هوا و کاهش CO2 هوا
• کاهش و تعدیل شدت صداهایی که تا dB18 وارد ساختمان می شود و از آن خارج می شود به میزان dB3 یا بیشتر.
• افزایش زیستگاه جانداران در مناطق مسکونی
• بهبود مناظر اطراف ساختمان با فراهم کردن یک فضای سبز زیبا.

• بالا بردن طول عمر غشای بام (دو یا سه بار بیشتر) با محافظت از آن در برابر اشعات UV مضر و صدمات آب و هوایی.

• افزایش ارزش ملک .

• کاهش هزینه نگهداری از سقف – کشت روی بام به شکل گسترده ، نوعی پوشش محافظ را تداعی میکند ، سطح کاشته شده خود محافظت و نگهداری می شود و به عبارت دیگر ، نگهداری از بام به حداقل می رسد.

• بهبود کفیت آب و هوا – تبدیل بام خانه ها به فضاهای سبز ، تبادل هوا بین مناطق با تراکم ساختمانی زیاد و فضاهای آزاد بین حومه آنان را بهبود بخشیده و باعث تنظیم رطوبت هوای مرکز شهر می شود . تراکم باعث بالا رفتن درجه حرارت و گرم شدن هوا در مراکز شهرهاست. درجه حرارت هوا در وسط شهر ۲ تا ۳ درجه گرم تر از حومه شهرها می باشد.

معایب بامهای سبز :
• نیاز به تقویت سازه بامهای موجود برای استقرار بام سبز و وجود این حقیقت که اغلب این بامها برای حضور انسان طراحی نمی شوند. • در برخی موارد، تطبیق طراحی این بامها با شرایط اقلیمی منطقه کاری دشوار است.
• بامهای سبز همچنین نیازمند معیارهای سازه ای قابل قبول می باشند. بسیاری از بامهای موجود، بدلیل بار وزن ملزومات خاک و گیاهان برای دارابودن بام سبز مناسب نیستند. (در این بین یک دال بتنی در تبدیل به بام سبز بسیار کاراتر از دالهای چوبی یا فلزی است.)
انواع بامهای سبـــز (بسته به عمق متوسط کشت و میزان تاسیسات مورد نیاز) :
متمرکز و فشرده بامهای سنتی سبز -نیازمند عمق متعارفی از خاک برای رشد گیاهان حجیم و چمن معمولی-نیازمند آبیاری، کوددهی و سایر مراقبتها -دارای محیط کشت ژرف و عمیق – در دسترس (می توانند به عنوان یک فضای باز در نظر گرفته شوند).

بام مرکز Manulife است که در بالای یک پارکینگ قرار گرفته است.بام سبز ۲۵ ساله ای که در جای مناسبی با درختان بالغ و تنومندش، مستقر شده است.
نیمه متمرکز به عنوان سیستمهای خودنگهدار –نیاز به حداقل تاسیسات نگهداری-امکان قرارگیری در لایه بسیار نازکی از خاک-دارای محیط کشت سطحی و کم عمقی گسترده یا وسیع به طور کلی در دسترس و مورد استفاده کارکردی نیست.