بخش های مراقبت های ویژه

بخش های مراقبت ویژه به فضاهای بستری بیمارانی اطلاق می شوند که به دلیل داشتن شرایط خاص، نیازمند مراقبت بیشتر بواسطه کادر متخصص و تجهیزات خاص می باشند.
از بخش های مراقبت ویژه مختلف که در بیمارستان های عمومی وتخصصی پیش بینی می شوند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
-بخش مراقبت ویژه
– بخش مراقبت ویژه جراحی
– بخش مراقبت ویژه کودکان
– بخش مراقبت ویژه نوزادان
– بخش مراقبت ویژه تنفسی
– بخش مراقبت ویژه قلب

بخش مراقبت ویژه عمومی (ICU)
بخش مراقبت ویژه عمومی به بخش بستری بیمارانی اطلاق میشود که دارای شرایط ویژه جسمانی می باشند. به طور کلی بیماران جراحی شده و بیمارن ریه، اعصاب، معده، روده و غدد ممکن است به شرایط بحرانی، در این بخش بستری شوند.

موقعیت آن در بیمارستان:
تا حد امکان همجواری افقی آن با بخش اعمال جراحی و در صورتی که این امر تحقق نیابد همجواری عمودی آن مورد توجه قرار میگیرد.
به طور کلی ارتباطات درجه اول بخش مراقبت ویژه با بخش های اعمال جراحی، اعمال زایمان، اورژانس، تشخیصی و بستری های جراحی و داخلی می باشد.
ارتباطات درجه دوم این بخش با بخش های پشتیبانی می باشد.

*از مهمترین عومل تأثیرگذار بر طراحی کلی این بخش، تعداد تختها و نوع طراحی داخلی آن میباشد.
بطور کلی به جهت هزینه های بالای طراحی، تجهیز و استخدام نیروی متخصص در بخش مراقبت ویژه تعداد تخت کمتر از 3عدد مقرون به صرفه نیست. تعداد تخت مناسب برای یک بخش مراقبت ویژه 8تخت می باشد.

فضاهای فیزیکی بخش مراقبت ویژه را میتوان به 5حوزه تقسیم نمود:

1/ حوزه پیش ورودی: شامل رختکن های پرسنل، سرویس های بهداشتی، اتاق نظافت و اتاق جمع آوری کثیف می یباشد.
2/ حوزه بستری بیماران: حداقل مساحت این فضا 12 مترمربع می باشد که بهتر است تا 15 مترمربع افزایش یابد. عرض خالص راهروهای کناری هر واحد بستری حداقل 240 سانتی متر می باشد.
شامل فضای باز و ایستگاه پرستاری است.
3/ حوزه فضاهای پشتیبانی
شامل اتاق های درمان، کار کثیف و کار تمیز، انبار وسایل و تجهیزات پزشکی، انبار مبلمان، آزمایشگاه، سرویس بهداشتی و دوش، آبدارخانه و فضای نصب تابلوهای برق می باشد.
4/ حوزه فضای پرسنل: در این حوزه اتاق های مدیر بخش، منشی بخش، سرپرستار بخش، پزشکان کشیک و استراحت پرسنل پیش بینی می شوند.
5/ حوزه ملاقات کنندگان: دارای آبخوری و سرویس بهداشتی مناسب می باشد.

برنامه ریزی فیزیکی:
پیش ورودی
1/ فضای پیش ورودی
2/ رختکن کارکنان زن (پیش ورودی، رختکن، دوش)
3/ رختکن کارکنان مرد (پیش ورودی، رختکن، دوش)
4/ اتاق نظافت
5/ اتاق جمع آوری کثیف
6/ سرویس بهداشتی پرسنل
فضای بستری بیماران
7/ فضای بستری باز
8/ اتاق بستری ایزوله
9/ پیش ورودی اتاق ایزوله
10/ ایستگاه پرستاری
11/ پارک تجهیزات پزشکی
12/ فضای دارو و کار تمیز
فضای پشتیبانی
13/ آبدارخانه
14/ اتاق کار کثیف
15/ انبار رخت تمیز
16/ انبار وسایل و تجهیزات پزشکی
فضاهای اداری و کار کنان
17/ اتاق استراحت پرسنل
18/ اتاق مدیر بخش
19/ اتاق سرپرستار بخش
20/ اتاق پزشک کشیک
فضاهای خارج از بخش
21/ اتاق انتظار همراهان
22/ سرویس بهداشتی

بخش مراقبت ویژه قلب (CCU)
به طور کلی در بیمارستان های کوچک بخش قلب مجزا وجود ندارد و این بخش زیر مجموعه بخش داخلی محسوب می شود. بیماران قلبی در بیمارستان ها، در بخش های بستری قلب(داخلی و یا جراحی)، بخش مراقبت ویژه جراحی قلب، بخش مراقبت ویژه قلب، بخش مراقبت متوسط قلب و بخش بستری موقت قلب بستری می شوند.
مکان قرارگیری بخش مراقب ویژه قلب بهتر است در مجاورت بخش مراقبت ویژه عمومی باشد و یا در صورتی که بیمارستان دارای بخش بستری قلب می باشد، این بخش در مجاورت آن طراحی شود.

بخش مراقبت ویژه نوزادن
این بخش محل بستری و مراقب از نوزادانی است که نارس به دنیا آمده ویا مشکوک به بیماری هستند.
ارتباطات برون بخشی بخش مراقبت ویژه نوزادان به طور درجه اول با بخش زایمان، اورژانس، فضای نگهداری نوزادان سالم و بخش های تشخیصی بیمارستان می باشد.
سایر ارتباطات درجه دوم این بخش با بخش اعمال جراحی، بخش های پشتیبانی و پذیرش اصلی بیمارستان می باشد.

فضاهای فیزیکی بخش مراقبت ویژه نوزادان را می توان در قالب حوزه های زیر بررسی نمود:
1/ حوزه پیش ورودی
2/ حوزه بستری نوزادان
3/ حوزه پشتیبانی و پرسنل

برنامه فیزیکی بخش مراقبت ویژه نوزادان یک بیمارستان:

حوزه پیش ورودی
1/ رختکن پرسنل مرد با سرویس بهداشتی و دوش
2/ رختکن پرسنل زن با سرویس بهداشتی و دوش
3/ رختکن مادران با سرویس بهداشتی و دوش
4/ اتاق جمع آوری کثیف
5/ اتاق نظافت
6/ اتاق آموزش مادران
7/ اتاق پزشک کشیک با سرویس بهداشتی و دوش
8/ تابلو برق
9/ فضای اسکراب
حوزه بستری نوزادان
10/ مدول بستری نوزادان(4واحد بستری)
11/ پارک تجهیزات
12/ اتاق بستری ایزوله
13/ ایستگاه پرستاری
14/ فضای دارو و کار تمیز
15/ پارک انکوباتور
16/ اتاق معاینه نوزاد(2فضای معاینه)
17/ اتاق معاینه تخصصی
18/ اتاق درمان
حوزه پشتیبانی و پرسنل
19/ انبار رخت تمیز
20/ انبار وسایل و تجهیزات
21/ اتاق شیردوشی مادر و تهیه شیر
22/ اتاق استراحت پرسنل با آبدار خنه
23/ اتاق مدیر بخش
24/ اتاق منشی
25/ اتاق سرپرستار بخش
26/ اتاق پزشک